YavuzSoylu

TCP ve UDP Arasındaki Farklar: Ağ İletişiminin İki Temel Protokolü

ProfilePicture
Yavuz Soylu
02 July 2025 6 dk Okuma | 18 Ziyaretçi
Share

İnternette veri iletiminin nasıl gerçekleştiğini hiç düşündünüz mü? Web sitelerine erişmek, video izlemek veya oyun oynamak gibi birçok işlem, veri paketlerinin doğru şekilde gönderilmesiyle mümkün olur. Bu süreçte iki temel protokol karşımıza çıkar: TCP (Transmission Control Protocol) ve UDP (User Datagram Protocol).

Bu yazıda, TCP ve UDP'nin temel farklarını sade ve anlaşılır şekilde ele alacağız.

1. TCP Nedir?

TCP, bağlantı tabanlı (connection-oriented) bir protokoldür. Veri gönderilmeden önce karşı tarafla bağlantı kurar ve gönderilen verinin doğru sırada ve eksiksiz ulaştığından emin olur.

Özellikleri:

  • Bağlantı kurulumu gerektirir (3-way handshake).
  • Paketlerin sırasını ve doğruluğunu kontrol eder.
  • Veri kaybı durumunda tekrar gönderim yapar.
  • Daha yavaştır ama güvenilirdir.

 

2. UDP Nedir?

UDP, bağlantısız (connectionless) bir protokoldür. Veriyi alıcıya doğrudan gönderir; ulaşıp ulaşmadığını veya sırayı kontrol etmez.

Özellikleri:

  • Bağlantı kurulumu yoktur.
  • Paketler sırasız ve kontrolsüz gelir.
  • Daha hızlıdır ama güvenilir değildir.
  • Gerçek zamanlı uygulamalar için uygundur.

3. TCP vs UDP: Karşılaştırma Tablosu

Özellik TCP UDP
Bağlantı Var (3-way handshake) Yok
Hız Daha yavaş Daha hızlı
Güvenilirlik Yüksek (paket doğrulama yapılır) Düşük (paket doğrulama yapılmaz)
Sıralama Paket sıralaması yapılır Sıralama yapılmaz
Kullanım Alanları Web, e-posta, dosya transferi Video/SES akışı, oyun, DNS

 

4. Hangi Durumda Hangisini Kullanmalıyız?

Kullanım Durumu Tercih Edilen Protokol Neden?
Web siteleri TCP Güvenilir veri aktarımı gerekir
Canlı video yayını UDP Düşük gecikme önemlidir
Online çok oyunculu oyunlar UDP Gerçek zamanlı tepki gerekir
E-posta TCP Veri kaybı olmamalı

5. Özet

TCP ve UDP, internetteki veri iletişiminin iki temel taşıdır.

  • TCP: Güvenilirlik ön planda → Yavaş ama sağlam.
  • UDP: Hız ön planda → Hızlı ama riskli.

Doğru protokolü seçmek, uygulamanızın performansı ve kararlılığı açısından kritiktir.